Dat bedrijven niet kunnen uitbreiden, verduurzamen of investeren in het Amsterdamse havengebied en de stad, merkt ook Roon van Maanen van Port of Amsterdam. Als Hoofd Energy & Circular Industry spreekt hij regelmatig ondernemers die de gevolgen van een vol energienet ondervinden. Zonder de komst van het hoogspanningsstation A9 Zuid, raakt de energietransitie volgens Van Maanen in gevaar.
“Het is soms om moedeloos van te worden”, verzucht Van Maanen, die zich vanuit zijn functie al bijna tien jaar inzet voor circulariteit en hernieuwbare energie in de Amsterdamse haven en de stad. “Grootverbruikers van energie die willen uitbreiden of zich willen vestigen in het havengebied, komen op een wachtlijst. Hierdoor week een windparkontwikkelaar een aantal jaar geleden uit naar Delftzijl. Om die reden kon een bedrijf dat duurzame vliegtuigbrandstof produceert zich ook niet vestigen in de Amsterdamse haven.”
Het plaatsen van elektrische boilers op benzineterminals in het havengebied, wordt volgens Van Maanen ook uitgesteld vanwege netcongestie. “En dan heb je nog het voorbeeld van een bedrijf dat de havenkranen niet kon elektrificeren, vanwege het overvolle stroomnet. Het klimaatdoel van 2030 en 2050 raakt door netcongestie uit zicht.”
Netcongestie staat niet alleen de verduurzaming in de weg in het Amsterdamse havengebied, het heeft volgens Van Maanen ook een economische impact op de regio. “Er worden minder investeringen in het havengebied gedaan. De werkgelegenheid loopt terug als er minder bedrijven kunnen vestigen. Wij lopen op onze beurt huurinkomsten mis. En dat terwijl de Amsterdamse haven van grote economische waarde is voor ons land.”
Overzichtsfoto van de Amsterdamse haven. Foto Joanne de Lijster.
Haken en ogen
Van Maanen onderstreept daarom ook het belang van de komst van het nieuwe 380.000 volt hoogspanningsstation A9 Zuid, dat de regio van extra elektriciteit moet gaan voorzien. Maar als de Amsterdamse haven een groot afnemer wordt van dit nieuwe station, moet de inpassing dan niet daar plaatsvinden?
“Als je door het havengebied rijdt, lijkt het alsof er veel ruimte is om te bouwen. Maar de daadwerkelijke ruimte die nodig is voor het hoogspanningsstation A9 Zuid, namelijk 25 hectare, die is er niet. Bovendien zijn er veel zogenoemde natte terreinen in het havengebied; bestemd voor op- en overslag. Deze terreinen zijn schaars in Nederland en moeten dus ook voor deze zogenoemde ‘natte activiteiten’ worden gebruikt.”
Energietransitie in gevaar
Van Maanen doet dan ook een oproep aan alle regiopartners om snel tot een voorkeurslocatie van het hoogspanningsstation te komen. “We hebben vanuit het programma NOVEX afspraken met elkaar gemaakt over de landschappelijke inpassing van het station. Dat was een ingewikkelde puzzel, omdat er zoveel verschillende belangen samenkomen in de Houtrakpolder. Als we allemaal vasthouden aan ons eigen belang, dan vertraagt dit de bouw en de uiteindelijke ingebruikname van het hoogspanningsstation. Zonder dit station raakt de energietransitie in gevaar.”
Ook voor het Rijk heeft Van Maanen een boodschap: “In het verleden werden infrastructurele projecten vanuit de Crisis- en herstelwet versneld. Misschien moeten we ook nu naar onorthodoxe maatregelen kijken voor de realisatie van het hoogspanningsstation A9 Zuid, in plaats van de koninklijke weg bewandelen.”
Samenwerkingsverband
Ondertussen neemt Port of Amsterdam andere maatregelen om de huidige netcapaciteit op korte termijn beter te benutten en heeft het initiatief genomen voor de Energie Coöperatie Amsterdamse Haven (ECAH), een samenwerkingsverband van bedrijven in de Amsterdamse haven. Het gemeenschappelijk doel? De bestaande capaciteit op het elektriciteitsnetwerk beter benutten.
Bijvoorbeeld door de verschillende bedrijfsvoeringen op elkaar af te stemmen. Of gezamenlijk te investeren in grootschalige batterijen in het gebied. “In de Amsterdamse haven zijn verschillende bedrijven gevestigd die niet allemaal op dezelfde momenten van de dag elektriciteit gebruiken. Bij een distributiecentrum worden bijvoorbeeld de bestelbussen in de nacht opgeladen, terwijl een groot overslagbedrijf vooral overdag veel elektriciteit nodig heeft.”
Van Maanen roept meer bedrijven op om lid te worden. “Door samen dit soort innovaties te realiseren, kunnen we blijven groeien en verduurzamen.”
Over het hoogspanningsstation A9 Zuid maakten we een tweeluik. Lees ook het interview met Levi Kulhan, projectleider bij TenneT.
De persoonlijke verhalen zijn opgehaald door Jiska Kroon.
Meer informatie
- Vorige
Overzicht
Volgende