Noordzeekanaalgebied

Bestuursplatform Energietransitie Noordzeekanaalgebied breidt uit en verwelkomt Zaanstad Maakstad

Recent is Zaanstad Maakstad, het samenwerkingsverband van de Zaanse industrieën, toegetreden tot het Bestuursplatform Energietransitie (ET) NZKG. In het Bestuursplatform ET werken de partners uit de regio gezamenlijk aan energietransitie vraagstukken. Naast overheden en energiebedrijven zitten Tata Steel en de ondernemersvereniging ORAM namens het bedrijfsleven aan tafel.

Eric Nederhand, Olam Cocoa.

Met de toetreding van Zaanstad Maakstad is het Bestuursplatform ET nog beter in staat de regionale belangen te behartigen en integrale afwegingen te maken. Voorzitter van het Bestuursplatform ET, gedeputeerde van de provincie Noord-Holland Edward Stigter zegt hierover: “We kunnen de energietransitie in het Noordzeekanaalgebied alleen realiseren als bedrijven uit de hele regio mee doen. Ik ben dan ook erg blij dat ook Zaanstad Maakstad aansluit bij het Bestuursplatform Energietransitie Noordzeekanaalgebied. De Zaanse industrie maakt een belangrijk onderdeel uit van het industriecluster als geheel. Door nauwe samenwerking kunnen we grote slagen maken als het gaat om CO2 reductie en het realiseren van de regionale ambities”.

Eric Nederhand, VP Director Government Relations Europe bij OLAM, neemt namens Zaanstad Maakstad deel aan het overleg. We spraken Nederhand deze week over Zaanstad Maakstad en hun toetreding tot het Bestuursplatform ET.

Samenwerking gemeente en industrie
Zaanstad Maakstad is ontstaan toen een aantal Zaanse bedrijven in 2019 in gesprek ging met de gemeente Zaanstad. Nederhand: “Destijds zaten de gemeente en de bedrijven elkaar, met name op het gebied van uitbreiding van de woningbouw, regelmatig in de weg. En dat terwijl er veel gezamenlijke ambities zijn zoals klimaatneutraal en circulair te worden waarbij partijen gezamenlijk op dienen te trekken. Om de gezamenlijke doelen sneller te bereiken, hebben we de handen ineengeslagen en in een intentieovereenkomst afspraken gemaakt. Voorbeelden zijn de industrietafel stikstof, de stichting Techlands en een onderzoek naar intensivering van het gebruik van de Zaan voor transport van eindproducten van de fabrieken.’’ Inmiddels is het aantal aangesloten bedrijven gestegen naar dertien. ‘‘We hopen dat steeds meer Zaanse bedrijven aanhaken en uit te breiden naar vijfentwintig leden.’’

Stad en industrie verweven
De Zaanstreek heeft het oudste industriegebied van Europa. Het is een toonaangevend gebied dat veel bedrijven uit de foodindustrie (o.a. Olam, Cargill, Tate&Lyle en van Wijngaarden) huisvest. Nederhand: “We spreken daarom ook wel over Zaanstad als de hoofdstad van de plant based science & technology, zoals Eindhoven dat met Brainport voor hightech industrie is.” De stad en de industrie zijn hier sinds jaar en dag sterk met elkaar verweven en juist daarom is samenwerking hier zo belangrijk. De Zaanse industrie is met ruim 562 kiloton CO2-uitstoot verantwoordelijk voor circa 35% van de totale CO2-emissies in het NZKG (Tata Steel niet meegerekend). Ook stoot de industrie stikstof uit. Dat is niet alleen schadelijk voor de omliggende Natura 2000 gebieden, ook belemmert het de woningbouwplannen van de gemeente, omdat de stikstofruimte beperkt is. “Aan de andere kant zorgt de verwevenheid juist voor kansen. Bijvoorbeeld het gebruiken van de industriële restwarmte voor het verwarmen van woningen of het gelijktijdig aanleggen van infrastructuur voor zowel de industrie als de gebouwde omgeving’’.

Energietransitie versnellen
De industrie staat voor een grote energietransitie opgave. Circa 80% van de huidige energievraag van de Zaanse bedrijven is gas. De bedrijven willen bijdragen aan de klimaatdoelen en een gezonde leefomgeving en moeten dus over op groene energie. Hoe gaan ze dat aanpakken? Nederhand antwoordt: “Ook hier is samenwerking weer het sleutelwoord. We hebben als Zaanstad Maakstad onderzoek laten naar de huidige en toekomstige energiebehoefte en verkend welke verduurzamingsmogelijkheden er zijn. Waterstof komt hieruit als een kansrijke optie. Dit is alleen niet zomaar beschikbaar. Door gezamenlijk een verduurzamingsstrategie te bepalen, kunnen we als cluster efficiënt verduurzamen. Het aanleggen van waterstofinfrastructuur wordt interessant als meerdere bedrijven meedoen.” Binnen het Bestuursplatform ET kunnen dit soort ontwikkelingen nog beter op elkaar afgestemd worden. Samen optrekken vergroot de slagkracht en maakt sneller verduurzamen mogelijk. De plannen van de Zaanse industrie worden meegenomen in de Cluster Energie Strategie NZKG. “Aanhaken op de transitieontwikkelingen in het NZKG is voor ons van groot belang. We zoeken synergie met de rest van de regio. Nu we onderdeel zijn van het Bestuursplatform ET kunnen we de ontwikkelingen goed volgen en meedenken over oplossingsrichtingen”, zegt Nederhand.

Meer te weten komen?
Elsevier Weekblad bracht de ontwikkelingen van de Zaanse voedselindustrie afgelopen maand onder de aandacht. Het hele artikel kunt u hier teruglezen.